7 Ekim 2013 Pazartesi

Isı Transfer Mekanizmaları

Perioperatif hipoterminin önlenmesini daha iyi anlamak açısından vücuttaki ısı kayıplarının nasıl gerçekleştiği konusunu iyi anlamak gerekir.

Daha önceki makalede "Anestezik Ajanların Termoregülasyon Üzerindeki Etkileri" anlatılmıştı. Buradaki makalede ısı transfer mekanizmaları açıklanmaktadır, ancak perioperatif hipotermiye dair temel sebebin anestezik ajanların indüksiyonu ile gerçekleşen redistribüsyon kaynaklı ısı düşüşü olduğu unutulmamalı. 

Vücuttaki ısı transfer mekanizmaları yayılma (radiation), konveksiyon (convection), iletim (conduction) ve buharlaşma (evaporation) olarak 4 başlık altında toplanır.

Resim Kaynak: Arizant Healthcare Inc., a 3M company. 

Yayılma-Radiation

Ameliyat odasında hasta vücudundan, daha soğuk olan ortama radyan enerji ile duvar, tavan ve zemine olan ısı yayılımıdır.
Bütün ısı kayıplarının %40-65'i yayılma yolu ile gerçekleşir.

Konveksiyon - Convection

Ameliyat odalasındaki havalandırma sistemi aracılığıyla hastanın vücut yüzeyindeki ısının soğuk hava akımıyla kaybolmasıdır. Bu etkiye aynı zamanda "Windchill Etkisi" de denir ve kayıpların %25-35'ini oluşturur. 

Windchill Etkisi: Konveksiyon yoluyla yüzey ısısındaki kayıp oranı, yüzey üzerinde bulunan hava akımının hızına bağlıdır. Yüzey çevresindeki havayı ısıtır ve yüzeye karşı sıcak hava biçimlerinden sınırlı bir yalıtım tabakası oluşturur. Hava akımı bu sınırlı yalıtım tabakasını kırar ve daha soğuk olan havanın yüzey üzerindeki sıcak havanın yerine geçmesine neden olur. Hava akım hızı ne kadar yüksek olursa yüzey o kadar çabuk soğur


İletim - Conduction 

Hastanın bir obje ile temasında sıcaklığının iletilmesidir 
Örneğin farklı bir ısıya sahip olan ameliyat masası ile temasında. Isıtılmayan IV & kan ürünleri ve irrigasyon sıvıları hastaya verilmesi.

Buharlaşma - Evaporation

Kısaca vücut yüzeyinde bulunan nemin sıvı halden gaz haline dönüşerek kaybolması durumu olarak açıklanabilir. Buharlaşma aracılığıyla kaybolan ısı ağırlıklı iç organların açıkta kalması ve cerrahi insizyon büyüklüklerine bağlı olarak gerçekleşir. 

Genel kanının aksine, solunum yolu ile nispeten daha az ısı kaybolur. Cilt aracılığıyla ısı kayıpları %90 oranında iken solunum sistemi aracılığı ile ısı kayıpları %10'dur.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder